Şifreleme alanında Likidite parçalanmasının zorlukları ve çözümleri

Şifreleme endüstrisi, işlem işleme yeteneğini artırma konusunda önemli ilerlemeler kaydetti. Yeni blok zincirleri ve genişletilmiş ağlar, daha hızlı ve daha düşük maliyetli bir işlem deneyimi sunuyor. Ancak, bir temel sorun giderek daha fazla öne çıkıyor: Likidite parçalanması------ fonlar ve kullanıcılar giderek daha karmaşık blok zinciri ağlarında dağılmış durumda.

Son zamanlarda, Ethereum'un kurucusu Vitalik Buterin, bir blog yazısında, ölçeklemenin başarılı olmasının beklenmedik koordinasyon sorunlarına yol açtığını belirtti. Blockchain ağlarının sayısı oldukça fazla ve her biri büyük miktarda değer taşımaktadır, bu nedenle kullanıcılar her gün sık sık çapraz zincir, değişim ve cüzdan geçişi işlemleriyle karşılaşmak zorundadır.

Bu sorun sadece Ethereum'u etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda neredeyse tüm blockchain ekosistemini de kapsıyor. Yeni blockchain teknolojileri ne kadar gelişmiş olursa olsun, zorunlu olarak birbirleriyle etkileşime giremeyen Likidite "adası" haline gelebilir.

Parçalanmanın Gerçek Etkisi

Likidite dağılması, işlemcilerin, yatırımcıların veya merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarının tek bir varlık "havuzunu" kullanamamaları anlamına gelir. Bunun yerine, her blok zinciri veya genişletilmiş ağ bağımsız bir likiditeyi sürdürmektedir. Token satın almak veya belirli bir kredi verme platformunu kullanmak isteyen kullanıcılar için bu izolasyon birçok zorluk yaratmaktadır.

Teknik bilgisi sınırlı kullanıcılar için ağ geçişi yapmak, özel cüzdan oluşturmak ve birçok işlem ücreti ödemek süreci hiç de sorunsuz değildir. Her bir bağımsız havuzdaki sınırlı Likidite, daha büyük fiyat farklılıklarına ve işlem kaymalarına da neden olabilir.

Birçok kullanıcı, farklı zincirler arasında fon transferi yapmak için çok zincirli köprülere güveniyor, ancak bu köprüler sık sık saldırı hedefi haline geliyor ve güvenlik kaygılarını artırıyor. Eğer Likidite transferi çok karmaşık veya riskli hale gelirse, DeFi'nin ana akıma girmesi zorlaşacak. Aynı zamanda, projeler birden fazla ağda dağıtım yapmak zorunda kalıyor, aksi takdirde marjinalleşme riski ile karşı karşıya kalıyorlar.

Bazı gözlemciler, parçalanmanın kullanıcıları birkaç baskın yerel blok zinciri veya merkezi borsa ile geri döndürme olasılığından endişe duyuyor; bu, blok zincirinin yükselişini teşvik eden merkeziyetsiz idealiyle çelişiyor.

Mevcut Çözümler ve Sınırlamaları

Sektörde bazı çözümler önerilmiştir. Çapraz zincir köprüleri ve paketlenmiş varlıklar temel bir birlikte çalışabilirlik sağlarken, kullanıcı deneyimi hâlâ yeterince akıcı değildir. Çapraz zincir toplayıcıları, token'ları bir dizi değişim üzerinden yönlendirebilir, ancak genellikle temel likiditeyi entegre etmez, sadece kullanıcıların yön bulmasına yardımcı olurlar.

Bazı ekosistemler çerçeveleri içinde birlikte çalışabilirlik sağlarken, daha geniş şifreleme alanında hala nispeten bağımsız alanlardır.

Sorunun kökeni şudur: Her zincir kendisini benzersiz bir varlık olarak görür. Herhangi bir yeni zincir veya alt ağ, gerçekten likiditeyi birleştirebilmek için temel "bağlantı" sağlamalıdır. Aksi takdirde, bu yalnızca başka bir kullanıcının keşfetmesi ve köprü kurması gereken likidite alanını artıracaktır. Blok zincirleri, köprüler ve toplayıcılar birbirlerini rakip olarak gördükleri için, bu kasıtlı izolasyon parçalanma sorununu daha da kötüleştirmektedir.

Temel Katman Likidite Entegrasyonu

Temel katmanda entegrasyonu sağlamak için köprü ve yönlendirme işlevlerini doğrudan blok zincirinin temel altyapısına entegre ederek likidite parçalanması sorununu çözmektedir. Bu yaklaşım, bazı blok zincir protokollerinde ve özel çerçevelerde, birlikte çalışabilirliği temel bir unsur olarak görmekte ve isteğe bağlı bir ek özellik olarak değerlendirmemektedir.

Doğrulama düğümleri, yeni zincirlerin veya genişletilmiş ağların hemen başlatılmasına ve daha geniş bir ekosistemin Likidite'sine erişmesine olanak tanıyan çapraz zincir bağlantılarını otomatik olarak işler. Bu, genellikle güvenlik riskleri ve kullanıcı deneyimi sorunları getiren üçüncü taraf köprülerine olan bağımlılığı azaltır.

Ethereum'in heterojen genişleme çözümleri konusunda karşılaştığı zorluklar, entegrasyonun önemini vurgulamaktadır. Farklı katılımcılar - Ethereum'un bir uzlaşma katmanı olarak, genişleme katmanının yürütmeye odaklanması ve çeşitli köprü hizmetleri - kendi motivasyonlarına sahiptir, bu da Likidite'nin dağılmasına yol açmaktadır.

Vitalik'in bu konudaki dikkatinin, daha uyumlu bir tasarımın gerekliliğini vurguladığı görülüyor. Entegre temel katman modeli, bu bileşenleri bir araya getirerek, kullanıcıların birden fazla cüzdan, köprü çözümleri veya toplama arasında geçiş yapmalarına gerek kalmadan fonların serbestçe akışını sağlamaktadır.

Entegre yönlendirme mekanizması, arka planda birleştirilmiş bir Likidite havuzunu simüle ederek varlık transferlerini de bütünleştirir. Her işlemin kullanıcısından ücret almak yerine, genel Likidite akışının küçük bir kısmını yakalayarak, bu tür protokoller sürtünmeyi azaltır ve tüm ağın sermaye akışını teşvik eder. Geliştiriciler, paylaşılan Likidite tabanına anında erişim sağlayabilirken, son kullanıcılar birden fazla araç kullanmaktan veya beklenmedik ücretlerle karşılaşmaktan kaçınabilirler.

Bu entegrasyona verilen önem, daha fazla ağ çevrimiçi olsa bile kesintisiz bir deneyimin sürdürülmesine yardımcı olur.

Ekosistemler Arası Genel Sorunlar

Buterin'in blog yazısı Ethereum'un genişleme çözümlerine odaklansa da, parçalanma sorunu belirli bir ekosistemle sınırlı değildir. Proje, Ethereum sanal makinesiyle uyumlu bir zincir üzerinde, WebAssembly tabanlı bir platformda veya diğer platformlarda kurulmuş olsun, eğer Likidite izole edilmişse, parçalanma sıkıntısına düşecektir.

Artan sayıda protokol, temel katman çözümlerini keşfettikçe ------ otomatik etkileşimi zincir tasarımlarına entegre ettikçe ------ insanların gelecekteki ağların sermayeyi daha fazla bölmeyecek, aksine sermayeyi birleştirmeye yardımcı olmasını umuyorlar.

Açık bir ilke ortaya çıkıyor: Bağlantı olmadan, verimlilik hiçbir anlam ifade etmez.

Kullanıcılar, temel teknolojik detayları düşünmek zorunda değiller. Sadece merkeziyetsiz uygulamalara, oyunlara ve finansal hizmetlere kesintisiz erişim istemektedirler. Yeni zincirin deneyimi, tanıdık bir ağda işlem yapmaya benzerse, daha yaygın bir şekilde benimsenmesi daha kolay olacaktır.

Birlikte, Likidite Geleceğine Doğru

Şifreleme topluluğunun işlem hacmine olan ilgisi, beklenmedik bir paradoksu ortaya çıkarıyor: Hızı artırmak için oluşturulan zincirler arttıkça, ekosistemin avantajı o kadar dağılır; bu avantaj, paylaşılan Likidite'den kaynaklanmaktadır. İşlem kapasitesini artırmayı amaçlayan her yeni zincir, başka bir izole edilmiş sermaye havuzu yaratabilir.

Blockchain altyapısına birlikte çalışabilirliği doğrudan entegre etmek, bu zorluğu çözmek için net bir yol sunar. Protokoller, zincirler arası bağlantıları otomatik olarak işleyip varlıkları verimli bir şekilde yönlendirdiğinde, geliştiriciler kullanıcı tabanlarını veya sermayelerini dağıtmadan ölçeklendirme yapabilirler. Bu modelin başarısı, değer akışının ekosistem genelinde ne kadar sorunsuz aktığını ölçmek ve iyileştirmekten gelir.

Bu yöntemin teknik temeli şu anda mevcuttur. Bu önlemleri titizlikle uygulamalıyız ve güvenlik ile kullanıcı deneyimine dikkat etmeliyiz. Gelecekteki blok zinciri gelişim yönü, yalnızca tek bir zincir üzerindeki yüksek performansı kovalamakla kalmayıp, gerçek bir birlikte çalışabilirliği nasıl gerçekleştireceğine odaklanmalıdır.