chữ khắc giao thức: sự phát triển của hệ sinh thái mới nổi và những lo ngại về an ninh

Gần đây, nhiều nền tảng giao dịch nổi tiếng đã lần lượt ra mắt thị trường chữ khắc, hỗ trợ nhiều giao thức chữ khắc như BRC-20, EVM, thu hút sự chú ý của thị trường. Tuy nhiên, sự phức tạp và mới mẻ của các giao thức chữ khắc cũng đã mang lại nhiều vấn đề an ninh, không chỉ đe dọa đến sự an toàn tài sản của người dùng mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển khỏe mạnh của toàn bộ hệ sinh thái.

Để giúp người dùng hiểu rõ về mục đích, cách thực hiện và bảo vệ tài sản của giao thức chữ khắc, bài viết này sẽ tổng hợp các giao thức chữ khắc chính.

Chữ khắc giới thiệu

Chữ khắc là thông tin có ý nghĩa cụ thể được ghi lại vĩnh viễn trên chuỗi thông qua các tính năng của blockchain. Những thông tin này có thể là văn bản đơn giản, cũng có thể là mã, hình ảnh phức tạp, từ đó thực hiện chức năng tài sản kỹ thuật số.

Chữ khắc hiện tại

Kể từ khi xuất hiện các chữ khắc BRC-20 trên chuỗi công khai Bitcoin, hệ sinh thái chữ khắc đã phát triển nhanh chóng. Hiện tại, các chuỗi công khai chính đều đã tham gia vào vòng chữ khắc, như giao thức Ethscription của ETH, giao thức ARC-20 của BTC, giao thức BSC-20 của BSC, giao thức PRC-20 của Polygon, v.v. Những giao thức này đều nhằm phát hành chữ khắc trên chuỗi công khai của riêng mình.

Giải thích chi tiết về giao thức chữ khắc chính

1. BRC-20 giao thức

BRC-20 dựa trên mô hình UTXO của Bitcoin và giao thức Ordinals. Nó ghi lại dữ liệu văn bản định dạng JSON thống nhất vào satoshi thông qua Ordinals, như một sổ cái cho token BRC-20. Chủ yếu bao gồm ba thao tác: deploy( triển khai ), mint( đúc ) và transfer( chuyển ).

2. ARC-20 giao thức

Cũng dựa trên chuỗi công khai của Bitcoin, sự khác biệt chính giữa ARC-20 và BRC-20 là: ARC-20 sử dụng số lượng satoshi trong UTXO để biểu thị số lượng token, quy tắc là 1 satoshi = 1 token ARC-20.

3. Giao thức Ethscription

Ethscription là giao thức tạo và chia sẻ dữ liệu trên Ethereum. Nó sử dụng khối dữ liệu calldata của giao dịch Ethereum, thêm dữ liệu tiêu chuẩn trong các giao dịch ETH thông thường, mang lại ý nghĩa cụ thể.

4. EVM tương thích chuỗi chữ khắc

Các chuỗi tương thích EVM như BSC, Ethereum, Polygon sử dụng phương pháp tương tự, tận dụng calldata để lưu trữ dữ liệu định dạng cố định nhằm thực hiện chữ khắc. Lấy BSC làm ví dụ, định dạng chữ khắc là:data:,{"p":"","op":"","tick":"","amt":""}, trong đó p đại diện cho tên giao thức, op đại diện cho hoạt động, tick đại diện cho tên token, amt đại diện cho số lượng.

Lưu ý về an toàn

1. Giao thức BTC chữ khắc ( như BRC-20, ARC-20) dựa trên giao dịch UTXO, người dùng thực hiện chuyển BTC thông thường có thể dẫn đến việc chuyển nhầm tài sản chữ khắc hoặc "đốt".

2. Chữ khắc trên chuỗi EVM thường không sử dụng hợp đồng thông minh, có thể giảm chi phí giao dịch, nhưng người dùng cần hiểu rõ cách thức thực hiện giao thức để tránh thao tác sai gây thiệt hại.

3. Giữa các blockchain hoặc giao thức khác nhau có thể tồn tại sự khác biệt nhỏ, người dùng nên chú ý đến quy tắc thao tác cụ thể.

4. Quản lý và chuyển nhượng tài sản chữ khắc cần phải hết sức cẩn trọng, khuyên bạn nên thực hiện thao tác sau khi hoàn toàn hiểu rõ cơ chế giao thức.

Chữ khắc như một hệ sinh thái mới nổi trong blockchain, mặc dù đã giảm chi phí tham gia cho người dùng, nhưng cũng mang lại những thách thức an ninh mới. Người dùng nên giữ cảnh giác khi tham gia, tìm hiểu sâu về các chi tiết giao thức để đảm bảo an toàn cho tài sản.